लाडक्या बहिणींनो आत्ताच या वेबसाईटवर E-kyc झाली सुरू दोनच मिनिटात करा ई केवायसी ladki bahin news kyc

ladki bahin news kyc “लाडकी बहिण” योजना ही महाराष्ट्र सरकारची एक महत्वाकांक्षी महिला कल्याण योजना आहे, ज्याचा हेतू गरजू महिलांना आर्थिक सहाय्य देणे, समान संधी उपलब्ध करणे आणि सामाजिक-आर्थिक दृष्ट्या सक्षम करणे हा आहे. या योजनेअंतर्गत देण्यात येणारी आर्थिक मदत (सदस्यांना मासिक रक्कम) खात्यावर थेट हस्तांतरित केली जाते. परंतु त्या मदतीचा फायदा योग्य व पात्र लाभार्थींना मिळावा, तसेच फसवणुकीचा धोका कमी करावा — म्हणून eKYC (इलेक्ट्रॉनिक Know Your Customer) ही प्रक्रिया अनिवार्य करण्यात आली आहे.

अर्थात, “नवीन वेबसाईटवर eKYC सुरू” हााचा भावार्थ म्हणजे — या योजनेशी संबंधित अधिकृत वेबसाइटवर (उदा. ladakibahin.maharashtra.gov.in) ई-केवायसी प्रक्रिया सुरू करण्यात आली आहे आणि लाभार्थींना ती वेबसाइट वापरून आपली ओळख सत्यापित करण्याची संधी देण्यात आली आहे.

या लेखात, मी eKYC म्हणजे काय, त्याचे फायदे, त्याची प्रक्रिया, या नवीन वेबसाईटवर ती कशी सुरु झाली आणि त्याला काही अडचणी व सावधानता याबाबत माहिती देणार आहे.

अधिक माहितीसाठी येथे क्लिक करा

१. eKYC म्हणजे काय?

“eKYC” हे “इलेक्ट्रॉनिक Know Your Customer” चं संक्षिप्त रूप आहे. हे पारंपारिक KYC (ओळख प्रक्रिया) चं डिजिटल रूप आहे. पारंपारिक KYC मध्ये ग्राहकाने विविध प्रमाणपत्रे (ओळखपत्र, पत्ता, फोटो इ.) कागद स्वरूपात सादर करावी लागतात, आणि ती तपासणी मनुष्यद्वारे केली जाते.

परंतु eKYC मध्ये तीच प्रक्रिया डिजिटली केली जाते — आधार कार्ड, ओटीपी (OTP), बायोमेट्रिक पडताळणी किंवा आधार-आधारित प्रमाणीकरणाद्वारे, ऑनलाईन पद्धतीने. यामुळे पेपर्स कमी होतात, प्रक्रिया जलद होते, ग्राहकाला सुविधा मिळते, आणि त्रुटी कमी प्रमाणात होतात.

eKYC च्या विशेष वैशिष्ट्ये:

• पेपरलेस प्रक्रिया — कागदी दस्तऐवज पाठवण्याची गरज नाही किंवा ती कमी असते.

• त्वरित व्हेरिफिकेशन — प्रक्रिया काळ कमी लागतो.

• उच्च सुरक्षा — डिजिटल एनक्रिप्शन, बायोमेट्रिक सत्यापन इत्यादी माध्यमे वापरली जातात.

• विश्वास वाढवणे — प्रत्यक्ष ओळख तपासल्याने फसवणूक घटते.

ही पद्धत बँका, वित्तीय संस्था, योजना लाभार्थी निवड प्रक्रिया इत्यादी ठिकाणी मोठ्या प्रमाणात वापरली जाते.

अधिक माहितीसाठी येथे क्लिक करा

२. “नवीन वेबसाईटवर eKYC सुरू” म्हणजे काय?

या वाक्याचे स्पष्टीकरण असे:

• नवीन वेबसाईट: येथे “नवीन वेबसाईट” म्हणजे त्या सरकारी वेबसाईटची (उदा. “ladakibahin.maharashtra.gov.in”) नवीन सुधारित स्वरूप किंवा नवीन पोर्टल विभाग ज्यावर eKYC फीचर अतिरिक्त केले गेले आहे.

• eKYC सुरू: म्हणजे त्या वेबसाईटवर सध्या लाभार्थींना आपली eKYC प्रक्रिया करणे शक्य ठरले आहे — लॉगिन करून, OTP पडताळणी करून, आधार प्रमाणीकरण करून, इ.

• म्हणजेच आता जुनी प्रक्रिया (कदाचित ऑफलाइन KYC, किंवा इतर माध्यमे) याऐवजी ऑनलाइन स्वरूपात, त्या वेबसाईटद्वारे सहजपणे eKYC केली जाऊ शकते.

महाराष्ट्रच्या लाडकी बहिण योजनेसाठी, ही सुविधा अधिकृत वेबसाईटवर उपलब्ध केली गेली आहे.

योजनेअंतर्गत, लाभार्थींना (ज्या महिलांना योजना लाभ मिळतात) हे आदेश देण्यात आले आहेत की त्यांनी दोन महिन्यांच्या आत eKYC पूर्ण करावी, अन्यथा योजना अंतर्गत आर्थिक मदत (मासिक रक्कम) मिळणे बंद होईल.

३. लाडकी बहिण योजनेचा थोडक्यात परिचय

लाडकी बहिण (Mukhyamantri Majhi Ladki Bahin) ही योजना महाराष्ट्र सरकारने जून 2024 मध्ये सुरू केली.

योजनेअंतर्गत:

• पात्र महिलांना दरमहा ₹1,500 आर्थिक सहाय्य दिले जाते. अर्ज करण्याची अट: महिला २१ ते ६५ वयोगटात असावी.

• कुटुंबाची वार्षिक उत्पन्न मर्यादा: ₹2,50,000 पेक्षा जास्त नसावी.

• महिला राज्यातील रहिवासी असावी, आणि ज्यांच्याकडे आधार कार्ड व आधार-लिंक्ड बँक खाते आहे.

आरंभात, अनेक अर्जदारांची ओळख स्व-घोषणेवर टाकण्यात आली होती, म्हणजे त्यांची माहिती स्वयंप्रमाणित होती आणि तपासणी कमी होती. हाच पारदर्शकता अभाव वापरून काही अधिकाऱ्यांनी अनियमित लाभार्थी ओळखले. यासाठी सरकारने नंतर eKYC

४. नवीन वेबसाईटवर eKYC सुरू करण्याचा फायदा

या पद्धतीने eKYC वेबसाईटवर सुरु केल्याने खालील फायदे होतात:

1. पात्रता आणि फसवणुकीवर नियंत्रण
   eKYC प्रक्रियेद्वारे अर्जदारांची ओळख आणि माहिती प्रमाणित केली जाते, जेणेकरून असत्य लाभार्थी किंवा दुबारा नावे घेतलेले लोक ओळखले जाऊ शकतात. अशा प्रकारे फसवणुकीचा धोका कमी होतो. उदाहरणार्थ, सरकारने काही लाभार्थी निलंबित केले आहेत कारण तपासणीत ते पात्र नसलेले आढळले.

2. पारदर्शकता वाढवणे
   सर्व प्रक्रिया ऑनलाईन आणि नोंदी स्वरूपात असल्यामुळे कोणाकोणती विनंती केली गेली, कोणी कोणते दस्तऐवज दिले, कोणी मंजूर झाले इत्यादी सर्व माहिती स्पष्ट होते.

3. सुलभता व वेळ वाचवणे
   लाभार्थींना वेगळ्या कार्यालयाला जाऊन कागदपत्र घेऊन तपासणी करावी लागणार नाही — घरबसल्या इंटरनेट वापरून प्रक्रिया करता येईल.

4. नियमीतता आणि अद्ययावतता सुनिश्चित करणे
   प्रत्येक वर्ष किंवा कालावधी नंतर लाभार्थींना eKYC अपडेट करावी लागेल, ज्यामुळे योजना डेटाबेस सतत ताजी राहते. उदाहरणार्थ, योजना म्हणते की प्रत्येक वर्ष जून महिन्यात दोन महिन्यांत eKYC पूर्ण करावी लागेल.

5. लाभांची थांबवणी टाळणे
   जर लाभार्थींनी वेळेत eKYC केले नाही, तर पुढील आर्थिक मदत थांबवली जाऊ शकते. त्यामुळे वेळेवर प्रक्रिया करण्याला प्रवृत्ती मिळते.

अधिक माहितीसाठी येथे क्लिक करा

५. eKYC प्रक्रिया — चरणानुसार

खालील प्रमाणे लाडकी बहिण योजनेसाठी eKYC प्रक्रिया केली जाते:

1. अधिकृत वेबसाईटवर भेट देणे
   लाभार्थींना “ladakibahin.maharashtra.gov.in” या अधिकृत पोर्टलवर जायचे आहे.

2. eKYC बॅनर/लिंक वर क्लिक करणे
   पोर्टलवर मुख्यपृष्ठावर eKYC संबंधित बॅनर दिसेल; त्यावर क्लिक करा.

3. आधार क्रमांक, CAPTCHA कोड टाकणे
   लाभार्थींना आपला आधार क्रमांक व एक CAPTCHA (पडताळणी कोड) भरायचा आहे.

5. आधार ऑथेंटिकेशनसाठी सहमती आणि OTP प्राप्त करणे
   आधार प्रमाणीकरणासाठी आवश्यक ते परवानगी (consent) द्यावी आणि नंतर “Send OTP” बटणावर क्लिक करावे
   त्या आधाराशी लिंक केलेल्या मोबाइलवर OTP येईल.

6. OTP प्रविष्ट करणे व सबमिट करणे
   आलेला OTP टाका व सबमिट करा. त्यानंतर पडताळणी सुरु होईल

7. डिटेल भरने / अतिरिक्त माहिती
   काही वेळा लाभार्थींना त्यांच्या घरचे पत्ता, कुटुंबाची माहिती, उत्पन्न, इ. भरायला लागेल.

8. प्रक्रिया पूर्ण होणे
   यशस्वी OTP व माहिती पडताळल्यानंतर eKYC पूर्ण झालेले समजले जाते. नंतर योजनेचा लाभ नियमित मिळण्याची प्रक्रिया सुरू राहते.

लक्षात ठेवा: ही प्रक्रिया मोबाईल आणि इंटरनेट सुविधा असलेल्या ठिकाणी अधिक सोपी आहे.

अधिक माहितीसाठी येथे क्लिक करा

६. शुल्क, वेळ व मर्यादा

• शुल्क: या प्रक्रियेसाठी लाभार्थींना कोणतेही शुल्क देण्याची गरज नाही — ही एक निशुल्क सेवा आहे. कोणत्याही तृतीय पक्षाला पैसे देऊ नये.

• वेळ: OTP प्रक्रिया आणि तपासणी यावर अवलंबून — काही मिनिटांत ती पूर्ण होते.

• मर्यादा: जर लाभार्थीचे आधाराशी लिंक दूरध्वनी क्रमांक नसेल, किंवा लाभार्थी इंटरनेट व मोबाईल सेवा वापरू शकत नसेल, तर समस्या येऊ शकते. तसेच, दोन महिन्यांच्या आत ही प्रक्रिया पूर्ण करावी लागते — न केल्यास लाभ बंद होऊ शकतो.

७. काही अडचणी व मर्यादा

तरीही काही लाभार्थींना अडचणी येऊ शकतात. खालील मुद्द्यांवर विशेष लक्ष देणे आवश्यक आहे:

1. नेटवर्क समस्या / इंटरनेट अनुपलब्धता
   ग्रामीण भागात इंटरनेट सेवा कमी असल्याने OTP मिळण्यास विलंब होणे किंवा नाही मिळणे, वेबसाईटलोड होण्यास अडचण येणे शक्य आहे.

2. मोबाईल नंबर लिंक नसणे
   लाभार्थींचा आधाराशी लिंक केलेला मोबाईल नंबर नसल्यास OTP प्रक्रिया पूर्ण होणार नाही.

3. तांत्रिक बग / वेबसाईट क्रॅश होणे
   वेबसाईटवर उपयोग अधिक असेल तर सर्व्हरओव्हरलोड होणे शक्य आहे — त्यामुळे साइट क्रॅश होणे, पृष्ठ न उघडणे इत्यादी समस्या.

4. अवैध पोर्टल्स व फसवणूक
   काही फर्जी वेबसाइट्स बनवून लाभार्थींना तेथे माहिती भरवण्याची विनंती करतात, त्यातून फसवणूक होते. म्हणून फक्त अधिकृत पोर्टल वापरण्याचा इशारा देण्यात आला आहे.

5. काही लाभार्थींना आधार किंवा कुटुंबातील आधार नसणे
   काही महिलांना स्वतःचा आधार नसावा, किंवा पती / वडिलांचा आधार वापरणे आवश्यक असेल. त्यांची माहिती नसल्यास प्रक्रिया अडचणीची होऊ शकते.

6. भाषा किंवा तांत्रिक अडचणी
   काही लाभार्थींना संकेतस्थळ वापरण्यात अडचणी येतील — मोबाईलचा वापर, तकनीकी शब्द समजणे इत्यादी.

उदाहरण म्हणून, काही जिल्ह्यातील महिलांना eKYC प्रक्रियेत OTP न येणे, नेटवर्क समस्या येणे अशा तक्रारी आहेत.

अधिक माहितीसाठी येथे क्लिक करा

८. सावधानता व सुरक्षा टिप्स

लाभार्थींनी eKYC करताना खालील गोष्टी काळजीपूर्वक पाळाव्यात:

• फक्त अधिकृत वेबसाईट वरच eKYC करा; तृतीय पक्ष वेबसाइटवर माहिती देऊ नयेत.

• OTP आणि व्यक्तिगत माहिती इतरांना देऊ नका.

• जर वेबसाइटवर त्रुटी दिसत असेल किंवा संदिग्ध वाटत असेल, स्थानिक अधिकार्‍यांकडून किंवा हेल्पलाइनवर संपर्क करा.

• इंटरनेट कनेक्शन सुरक्षित असावा (उदा. सार्वजनिक वाय-फाय वापरताना सावधगिरी बाळगावी).

• वेळेत eKYC पूर्ण करावी — लाभ बंद होऊ नये.